Czym adwokat różni się od radcy prawnego?

Adwokat czy radca prawny – kompetencje i regulacje prawne

Do dnia 1 lipca 2015 roku istniała fundamentalna różnica pomiędzy kompetencjami adwokata i radcy prawnego w perspektywie interesów prawnych i możliwości klienta. Jedynie adwokat mógł występować jako obrońca w sprawach karnych i karno-sądowych. Radca prawny nie był uprawniony do takich reprezentacji sądowych. Od lipca 2015 roku także radca prawny może podjąć się reprezentacji karnych i karnoskarbowych, o ile nie pozostaje w stałym stosunku pracy. Ze zmiany tej wynika, że radcowie prawni, którzy świadczą usługi w trybie wolnego zawodu, a więc na zasadach umowy cywilnoprawnej, w kancelarii radcy prawnego lub w spółce mogą podejmować także sprawy karne i karno-sądowe. Co ważne: reguła ta nie obejmuje czynnych pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych. Zmiana ta pozwoliła radcom prawnym na swobodne poradnictwo i konsultacje prawne, wykonywanie opinii prawnych, sporządzanie projektów aktów prawnych, jak również reprezentowanie klientów przed urzędami oraz sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy. Jeszcze wcześniej, bo w roku 2007 radcowie prawni zyskali możliwość występowania w sprawach rodzinnych, najczęściej prowadząc sprawy rozwodowe.

Adwokat i radca prawny – różnice w pełnieniu zawodów prawniczych

Ważną różnicą pomiędzy pracą adwokata i radcy prawnego jest fakt, że radca prawny ma możliwość zatrudnienia na podstawie stosunku pracy u wybranego przedsiębiorcy. W przeciwieństwie do tego statusu adwokat ma prawo wykonywać zawód wyłącznie jako właściciel indywidualnej, zarejestrowanej działalności gospodarczej, ewentualnie jako wspólnik w spółce. Różnica ta skutkuje tym, iż klient może zawrzeć z adwokatem tylko umowę cywilnoprawną, zaś z radcą prawnym możliwe jest zawieranie umowy o pracę. Wprawdzie z punktu widzenia indywidualnego klienta różnica ta nie wygląda na znaczącą, jednak jeśli klientem jest podmiot inny niż osoba fizyczna, regulacje te mogą mieć znaczenie finansowe (kwestie honorarium, pensji lub innych form wynagrodzenia za obsługę prawną). Podstawowa różnica kompetencyjna pomiędzy adwokatem i radcą prawnym jest jednak taka, że wykonywanie zawodu adwokata określa ustawowo Prawo o adwokaturze i to na jej podstawie działa samorząd adwokacki, organizowane są egzaminy aplikacyjne i prowadzona jest działalność gospodarcza. Natomiast podstawą prawną wykonywania zawodu przez radców prawnych jest przede wszystkim ustawa o Radcach prawnych z 1982 roku. Regulacje ustawowe, a także ich późniejsze modyfikacje (z 2007 i 2015 roku) są jednak ważne przede wszystkim dla samych adwokatów i radców prawnych. Od roku 2015 wiele kompetencji adwokatów zostało rozszerzonych na radców prawnych, jednak każdą sprawę należy traktować indywidualnie i przed jej podjęciem rozeznawać konkretne doświadczenie i specjalizacje adwokata lub radcy prawnego. Informacji udziela klientowi każda kancelaria.